U okviru akcije „Srpskim horor
filmom protiv horora srpske stvarnosti“, imam vas zadovoljstvo obavestiti o
jednom vrednom dešavanju u Beogradu ovih dana u kojem ću i ja, naravno, uzeti
učešća. Pre samo mesec dana sam, u okviru Festivala srpskog filma fantastike, u
DKC-u vodio javni razgovor sa članovima srpskog dela ekipe filma HELLRAISER. A
sada, u subotu, učestvovaću na toj istoj DKC bini, ali u okviru drugog
festivala (novog! premijernog!) na tribini o potencijalima srpskog horora…
Evo najave organizatora sa svim
detaljima i satnicom.
Naglašavam, iako i dole lepo piše: Ulaz na projekcije filmova i na tribine je
besplatan.
Kadijine fotke, kao i one iz
njegovih filmova, koje vidite u ovom postu potiču iz moje arhive, i većina je objavljena
u mojoj knjizi VIŠE OD ISTINE: KADIJEVIĆ O KADIJEVIĆU (2017).
FILMSKI
FESTIVAL „ODRAZ STRAVE“ POSVEĆEN DELIMA
ĐORĐA KADIJEVIĆA
Filmski festival „Odraz strave“
održaće se u petak i subotu 16. i 17. decembra 2022. godine
u Dvorani Kulturnog centra Beograda.
Prvo izdanje festivala posvećeno je stvaralaštvu eminentnog reditelja Đorđa Kadijevića i ima za cilj pokušaj
revalorizacije filmskih dela iz žanra horora, koja su svojom estetikom i
sadržajem unela nove kodove u srpsku i jugoslovensku kinematografiju.
Iako se dugo verovalo da je
njegov film Leptirica
(1973) prvi horor film u našoj kinematografiji, ta titula pripada ranijem,
nepravedno zaboravljenom, Kadijevićevom filmu – Darovima moje rođake Marije
iz 1969. godine, sa Nedom Spasojević i Slobodanom Cicom Perovićem u glavnim
ulogama. Film je zamalo bio zabranjen, emitovan tek aprila 1970 i potom
prepušten zaboravu. Pored njega, posetioci će na festivalu moći da se podsete i
kultnog Kadijevićevog ostvarenja, Leptirice (1973). (Napomena: oba
filma biće prikazana sa DCP-a, a ne
sa video-bima itsl. kako ste ih možda do sada gledali.)
„Darovi“ su ne samo prvi srpski nego i jugoslovenski film koji
nedvosmisleno pripada žanru horora, ali istovremeno i prvo televizijsko
ostvarenje snimljeno filmskom tehnikom u eksterijeru. U petak 16. decembra od
19 časova biće održana projekcija filma „Darovi moje rođake Marije“ i to će
ujedno biti prva bioskopska projekcija ovog Kadijevićevog dela ikada
upriličena.
Uz projekcije oba filma,
festival će činiti i prateće tribine na kojima će, pored poznatih imena srpske
fantastike i filmske kritike, učešće uzeti i reditelj Đorđe Kadijević.
Nakon projekcije filma „Darovi
moje rođake Marije“ uslediće razgovor sa rediteljem o turbulentnim iskustvima tokom
snimanja filma, a naročito o događajima koji su usledili i doveli gotovo do
zabrane emitovanja tog kinematografskog ostvarenja. Razgovor sa Kadijevićem vodiće
dramaturg Mihajlo Vitezović.
Nakon projekcije „Leptirice“,
koja je na programu 17. septembra od 19 časova, uslediće tribina „Premotavanje unazad – izvorišta srpskog
horor filma” na kojoj će o Kadijevićevom stvaralaštvu, književnim i drugim
uzorima, kao i perspektivama razvoja horor žanra u srpskom filmu govoriti: Dejan Ognjanović, pisac, filmski i
književni kritičar, esejista; Mladen Milosavljević, etnolog, pisac i
reditelj; i Jovan Ristić, novinar,
pisac, publicista.
Ulaz na projekcije filmova i na
tribine je besplatan.
Prateći program Festivala činiće
izložba ilustrovanih plakata Stevana
Aleksića, vizuelnog umetnika i profesora na Fakultetu savremenih umetnosti.
Reč je o tri Kadijevićeva filma: „Darovi moje rođake Marije“, „Leptirica“ i „Sveto
mesto“. Sva tri filma imaju izražene glavne ženske likove kao nosioce strave, i
sva tri za svoj uzor imaju književni predložak. „Darovi“ su nastali po uzoru na
pripovetku Momčila Nastasijevića, „Leptirica“ prema pripoveci Milovana Glišića
o vampirskoj legendi „Posle devedeset godina“, a scenario za „Sveto mesto“
nastao je prema Gogoljevoj pripoveci „Vij“.
Posetioci Festivala moći će da degustiraju crveno vino, koje će obezbediti
prijatelji festivala iz smederevske vinarije „Janko“.
Festival organizuje Klub za kulturu i umetnost SKAZ, uz podršku Sekretarijata za
kulturu grada Beograda, Radio-televizije Srbije i Dvorane Kulturnog centra Beograda.
Glavni nosilac projekta je Marija
Stanojević, zaljubljenica i promoterka horor žanra, koja vodi Klub SKAZ od
2016. godine. Klub se do sada najviše bavio promovisanjem fantastike i
besplatnom alternativnom edukacijom. Zajedno sa Mihajlom Vitezovićem, dramaturgom i moderatorom programa, pokrenula
je prvi samostalni filmski festival posvećen isključivo horor žanru i jedini
takve vrste u Beogradu (Ghoul upad:
pretpostavljam da se ovim hoće reći da je Odraz strave jedini posvećen samo
hororu, za razliku od Festivala srpskog filma fantastike, gde je horor samo
jedan od žanrova kojima se bave.) . U planu je da se festival „Odraz strave“
organizuje jednom godišnje i da se
uređuje tematski.
PROGRAM
PETAK 16.12.
19.00
Svečano otvaranje festivala Odraz strave i
uručivanje nagrade „Ogledalo strave“ reditelju Đorđu Kadijeviću
19.10
Prvi put na bioskopskom platnu
DAROVI MOJE ROĐAKE MARIJE (1969)
režija Đorđe Kadijević (48')
Uloge: Neda Spasojević, Slobodan Cica
Perović, Ljiljana Krstić
Momo prati sudbinu svoje preminule rođake
Marije, nekad prelepe devojke čija je lepota postala kobna za nju i sve oko nje
od trenutka kada ogledalo uđe u njen dom.
20.00
Tribina
sa autorom filma, rediteljem Đorđem Kadijevićem
moderator:
Mihajlo Vitezović
SUBOTA
17.12.
19.00
Projekcija
filma
LEPTIRICA (1973)
režija
Đorđe Kadijević (63')
Uloge:
Mirjana Nikolić, Petar Božović, Slobodan Cica Perović
Strahinja je siromašni mladić u želji da se
oženi ćerkom zemljoposednika koji se protivi njihovom braku. Da bi se dokazao,
mladić postaje vodeničar u obližnjoj vodenici koju je zaposeo vampir.
20.10
Tribina
„Premotavanje unazad – izvorišta srpskog horor filma”,
učesnici:
Dejan Ognjanović, pisac, filmski i književni kritičar, esejista
Mladen Milosavljević, etnolog, pisac i
reditelj
Jovan
Ristić, novinar, pisac, publicista
moderator:
Mihajlo Vitezović
NAPOMENA: Za nekoliko nedelja Kadija će napuniti 90 godina. Veliko je blago da tog čoveka još uvek imamo među nama: iskoristite ovu priliku, jer ko zna da li ćete i kada imati novu, da ga vidite i čujete uživo, da uživate u njegovoj živoj reči, da ga ponešto uživo priupitate i dobijete potpis na primerke njegovih knjiga koje imate…