Ovih dana iz štampe je izašla vredna
knjiga u izdanju našeg prestižnog Instituta
za Književnost i Umetnost pod naslovom ASPEKTI
VREMENA U KNJIŽEVNOSTI. Urednik, dr
Lidija Delić, potpisuje zbornik 28 radova nekih od naših najistaknutijih proučavalaca
književnosti. Pošto je tema vremena zahvalna na istraživanje
raznih oblika fantastike, naučne fantastike i horora, u knjizi se može naći
nekoliko eseja o temama, motivima i imenima koja bi mogla zanimati pratioce
ovog bloga (vremeplov, nadrealizam, utopija,
Lavkraft, Po, King, Kortasar,
Peljevin, Zoća
Živković...). Autori tih eseja neki su od vodećih autora koji se kod
nas ozbiljno bave izučavanjem fantastike, kao što su Bojan
Jović, Milan Ćirković, Tijana Tropin, Zorica Đergović Joksimović, Dejan Ajdačić,
Marija
Šarović.
Među radovima uvrštenim u ovaj
zbornik nalazi se i moj, pod naslovom "Pogubno dejstvo vremena u "Masci
Crvene Smrti" E. A. Poa i u Vidovitosti
Stivena Kinga".
Evo kako glasi njegov apstrakt:
Ovaj rad istražuje temu
vremena i motiv časovnika u okvirima gotske priče i horor romana. Ukazuje se na
srodnost ove teme sa osnovnom tematikom gotskog horora, kroz vezu vreme –
prolaznost – smrtnost – smrt, odnosno kroz strah od smrti kao jedan od temeljnih
i univerzalnih ljudskih strahova. Rad analizira konotacije koje teme vremena i
smrti imaju u svekolikom Poovom delu, sa naglaskom stavljenim na priču "Maska Crvene Smrti" (1842),
kao i na simbolizam motiva časovnika u njoj. Zatim se istražuju aluzije na ovu
priču i citati iz nje u romanu Vidovitost (1977) Stivena Kinga, sa
ciljem da se utvrde sličnosti i razlike u tretmanu istovetne tematike u dva
međusobno vremenski i stilski udaljena dela, koja uprkos tome pripadaju istom
žanru (horor).
Ključne reči: motiv, tema, vreme, smrt, memento mori, časovnik, gotski roman,
horor, žanr, ikonografija
U donjem sadržaju ofarbao sam redne brojeve ispred eseja koje ističem
kao tematski meni najintrigantnije – a vi pogledajte sadržaj pa odaberite ono
što vama deluje zanimljivo.
Zbornik ASPEKTI VREMENA U KNJIŽEVNOSTI ima 600 strana, a zainteresovani ga
mogu naći u Beogradu u knjižari Inicijal (u Kinez Mihajlovoj), i na Sajmu knjiga za 20-ak dana, na štandu Instituta za Književnost i Umetnost.
ASPEKTI VREMENA U KNJIŽEVNOSTI
SADRŽAJ
O ZBORNIKU U
VREMENU I O VREMENU
I
1. Sandra Šćepanović
NEKE PREDSTAVE O VREMENU U RANOJ GRČKOJ KNJIŽEVNOSTI
2. Radivoj Radić
MISAO O VREMENU U POSLANIČKOM SLOVU
TEODORA METOHITA
3. Jovan Ljuštanović
KNJIŽEVNOST ZA DECU I DETINJSTVO KAO VREME INICIJACIJE
4. Želimir Vukašinović
VRIJEME, ŽIVLJENJE I POIESIS
(O smislu pripovijedanja
i čovjekovom pjesničkom stanovanju)
5. Ivana Antonić
SINTAKSIČKO-SEMANTIČKA FORMALIZACIJA RELATIVNOG VREMENA U JEZIKU MEŠE
SELIMOVIĆA
6. Marija Ilić
VREMENSKA ORIJENTACIJA
I IDEOLOGIJA: PRIMER NARATIVNOG IDENTITETA SRBA IZ MAĐARSKE
II
7. Miodrag Loma
RAJSKO VREME I ISTORIJSKO NEVREME (Shvatanje vremena u Bibliji)
8. Jovan Popov
METAFORE
PROLAZNOSTI: NEKOLIKO PRIMERA MELANHOLIČNOG DOŽIVLJAJA
VREMENA U KNJIŽEVNOSTI
9. Zorica Bečanović Nikolić
TUMAČENJA
ŠEKSPIRA IZ PERSPEKTIVE PREZENTIZMA (Odnos vremena nastanka i vremena recepcije književnog dela kao hermeneutički problem)
10. Tanja Popović
SPOLJAŠNJA
I UNUTRAŠNJA HRONOLOGIJA TEKSTA U EVGENIJU ONJEGINU A. S. PUŠKINA
11. Bojan Jović
„VREMENSKI ARGO“: NEKOLIKO ZAPAŽANJA O UVOĐENJU VREMEPLOVA KAO MOTIVA
I TEME U NAUČNOJ FANTASTICI I (FANTASTIČNOJ) NAUCI
12. Jelena Novaković
TEMATIZACIJA VREMENA U NADREALIZMU
13. Lidija Delić
I VREME, I PROSTOR, I MAN (Višeslojni hronotop u Čarobnom bregu)
14. Milan Ćirković
VREME U SENCI: STRATEGIJE ATEMPORALNOSTI KOD LAVKRAFTA I GEDELA
15. Nataša Anđelković
VREME
KARNEVALA U ALEKSANDRIJSKOM KVARTETU LORENSA
DARELA
16. Tijana Tropin
VREME KAO
AGENS FANTASTIČNOG U PRIPOVETKAMA HULIJA KORTASARA
17. Zorica Đergović Joksimović
UTOPIJA U VREMENU, VREME U UTOPIJI
18. Dejan Ognjanović
POGUBNO DEJSTVO VREMENA U „MASCI CRVENE SMRTI“ E A POA I VIDOVITOSTI STIVENA KINGA
19. Mirjana Ćorković
RASLOJAVANJE VREMENA U SAVREMENOJ RUMUNSKOJ KNJIŽEVNOSTI U VOJVODINI
20. Dejan Ajdačić
UPLETENA
VREMENA U ALTERNATIVNOJ ISTORIJI JACEKADUKAJA
21. Marija Šarović
ISTOČNO VREME
U ZAPADNOM SVETU: ČAPAJEV I PRAZNINA VIKTORA PELJEVINA
22. Andrej Mirčev Vučenović
RASLOJENE TEMPORALNOSTI (Prema arheologiji
postdramskog vremena)
III
23. Bojan Đorđević
KO GOSPODARI
VREMENOM U DRAMI? (Temporalnost
u prolozima Dunda Maroja)
24. Gorana Raičević
VREME
U POEZIJI SRPSKE MODERNE (1901-1914)
25. Bojana Stojanović Pantović, Kristina Stevanović
TIPOVI
SIMULTANIZMA U SRPSKOJ EKSPRESIONISTIČKOJ PROZI
26. Mina Đurić
PAVIĆEVSKO-UROŠEVIĆEVSKA TETRALOGIJA:
OSVOJENA CELOVITOST
27. Jovan Delić
VRIJEME,
LICE, LIK I LIČNOST (Marginalije uz prozu D Kiša i M. Danojlića)
28. Ljiljana Pešikan Ljuštanović
VREME
KAO SUDBINA PISCA – VREMENSKI DAROVI
ZORANA ŽIVKOVIĆA
* * *